Adam Józef Karpiński, urodzony 13 października 1952 roku w Nowym Dworze Mazowieckim, to postać znacząca w obszarze polskiego badania literatury. Jego prace miały ogromny wpływ na rozwój historii literackiej w Polsce.
Nieoczekiwana śmierć 26 października 2011 roku w Warszawie zakończyła jego bogatą karierę zawodową, pozostawiając jednak po sobie trwały ślad w dziedzinie, którą pasjonował się przez całe życie.
Życiorys
Adam Karpiński, znany jako historyk literatury, wniósł znaczący wkład w rozwój polonistyki. W latach 1971–1976 studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie zdobył solidne podstawy teoretyczne i praktyczne. Następnie, kontynuując swoją akademicką drogę, podjął studia doktoranckie w Instytucie Badań Literackich PAN.
W 1980 roku uzyskał doktorat, którego tematem była rozprawa pt. Staropolska poezja ziemiańska. Próba przekroju. Praca ta, napisana pod przewodnictwem Janusza Pelca, otworzyła mu drzwi do pracy w Pracowni Literatury Renesansu i Baroku IBL, gdzie rozpoczął ekscytującą karierę zawodową.
W 1992 roku uzyskał habilitację, która była oparta na jego edycji Poezji zebranych Stanisława Herakliusza Lubomirskiego. Wkrótce potem, w 1994 roku, zaproponował utworzenie stowarzyszenia „Pro Cultura Litterraria”, stając się jego pierwszym prezesem. Również w 1995 roku zainicjował serię wydawniczą pod nazwą Biblioteka Pisarzy Staropolskich.
Jego zaangażowanie nie ograniczało się tylko do pracy wydawniczej. W 1997 roku zainicjował powstanie Zespołu Edytorstwa Naukowego i Krytyki Tekstu IBL, który od 2000 roku funkcjonował jako Ośrodek Krytyki Tekstu i Edytorstwa Naukowego. Karpiński miał również znaczący wpływ na nauczanie, pracując na Wydziale Humanistycznym KUL w latach 1992-1996, a od 1994 roku prowadził zajęcia w Instytucie Literatury Polskiej UW. Od 1995 do 1998 roku wykładał w Wyższej Szkole Humanistycznej w Pułtusku.
W 2004 roku został uhonorowany tytułem naukowym profesora i rok później objął stanowisko profesora w IBL. Jego działalność naukowa koncentrowała się przede wszystkim na historii i edytorstwie literatury staropolskiej. W jego dorobku znajdują się takie publikacje jak:
- Staropolska poezja ideałów ziemiańskich (1983),
- Tekst staropolski. Studia i szkice o literaturze dawnej w rękopisach (2003),
- Renesans (2007).
Karpiński publikował także w renomowanych czasopismach, takich jak „Pamiętnik Literacki”, „Przegląd Humanistyczny”, „Barok”, „Ogród”, „Teksty Drugie”, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce”. Był redaktorem i edytorem wielu wydania poezji autorów takich jak Sebastian Klonowic, Stanisław Herakliusz Lubomirski, Hieronim Morsztyn, Wacław Potocki, Jan Żabczyc oraz Mikołaj Sęp-Szarzyński. Poza tym redagował antologie i książki poświęcone literaturze staropolskiej.
Był również członkiem redakcji półrocznika „Barok”, serii wydawniczej „Studia Staropolskie”, Słownika Języka Polskiego XVII i I połowy XVIII wieku oraz rocznika „Odrodzenie i Reformacja w Polsce”. Jego działalność redakcyjna obejmowała także przygotowanie naukowe Dzieł wszystkich Jana Kochanowskiego.
Niestety, Adam Karpiński zmarł w 2011 roku w Warszawie. Został pochowany na cmentarzu komunalnym Północnym, pozostawiając po sobie niezwykle bogate dziedzictwo naukowe.
Przypisy
- Prof. dr hab. Adam Józef Karpiński, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 17.06.2022 r.]
Oceń: Adam Karpiński (historyk literatury)